Το καθήκον θεσμικής παρέμβασης του δικηγόρου
Του Γιάννη Δ. Αδαμόπουλου*
Αναμφισβήτητα κάθε σκεπτόμενος πολίτης επιθυμεί να έχει λόγο επί όλων των ζητημάτων που απασχολούν την κοινωνία, εξωτερικεύοντας πολλές φορές τις απόψεις του σε μια προσπάθεια προώθησης του διαλόγου και συμβολής του στην επίτευξη των ζητούμενων κατά καιρούς λύσεων. Όταν, μάλιστα, τέτοιες παρεμβάσεις συνδυάζονται από πρωτοβουλίες ανάληψης θεσμικών δράσεων, η σύγκρουση με κατεστημένα και αντίθετες νοοτροπίες είναι μάλλον δεδομένη.
Η περιχαράκωση κάθε επαγγελματία επιστήμονα αποκλειστικά και μόνο γύρω από διεκδικήσεις αμιγώς κλαδικές -όσο θελκτικές κι αν είναι- δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτή, ειδικά σε περιόδους κατά τις οποίες η χώρα και οι πολίτες της δοκιμάζονται υφιστάμενοι πρωτοφανείς περικοπές κεκτημένων δικαιωμάτων υπό την επίκληση της ανάγκης διασφάλισης της εθνικής επιβίωσης. Η κρισιμότητα της συγκυρίας είναι δεδομένη και αντιληπτή σε όλο της το μέγεθος. Ομως σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να εξελιχθεί σε όχημα επιβολής ρυθμίσεων κατάφωρα άδικων, που συνθλίβουν τον μέσο πολίτη, ο οποίος ήδη δοκιμάζεται σε επίπεδο οικονομικής επιβίωσης.
Η αντίθεσή μας στην εμπλοκή της τρόικας στην εγχώρια πολιτική σκηνή, στο Μνημόνιο και σε όσα το ακολούθησαν και το ακολουθούν δεν εξωτερικεύεται ως μια απλή και δογματική ρητορική με αντιπολιτευτική και δημαγωγική χροιά. Αποτελεί την έμπρακτη υλοποίηση του θεσμικού μας ρόλου, όπως αυτός αποτυπώνεται στο άρθρο 199 του ν. δ. 3026/1954 (Κώδικας περί Δικηγόρων), κατά το οποίο ο νομοθέτης ορίζει -μεταξύ άλλων- ότι «εις τους Δικηγορικούς Συλλόγους και τα Διοικητικά Συμβούλια αυτών ανήκουσιν […] η υποβολή προτάσεων και γνωμών αφορωσών εις την βελτίωσιν της νομοθεσίας εις την ερμηνείαν και την εφαρμογήν αυτής, […] η συζήτησις και η απόφασις περί παντός ζητήματος ενδιαφέροντος το Δικηγορικόν Σώμα ή τα μέλη του Συλλόγου ως τοιαύτα ή ως επαγγελματικήν τάξιν και επί παντός γενικωτέρου ζητήματος εθνικού ή κοινωνικού περιεχομένου».
Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι ο θεσμικός ρόλος του δικηγόρου αναδεικνύεται εξαιρετικά σημαντικός ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσιμες με υψηλό διακύβευμα. Ο δικηγόρος καλείται πλέον να δράσει προς όφελος της κοινωνίας, επισημαίνοντας ενδεχόμενες λοξοδρομήσεις της πολιτείας που αποβαίνουν εις βάρος των συμφερόντων της ολότητας, πάντοτε με άξονα των λόγων και των πρωτοβουλιών του τη νομική επιστήμη και τις παραδοχές της. Ο μέσος πολίτης δοκιμαζόμενος κατά τρόπο πρωτοφανή, αιφνιδιαζόμενος στην πραγματικότητα από αλλεπάλληλες ρυθμίσεις, η εισαγωγή των οποίων συνεπάγεται συρρίκνωση των εισοδημάτων του, αναζητεί εναγωνίως ένα καταφύγιο προστασίας ικανό να ανασχέσει κάθε αυθαίρετη και παράνομη ενέργεια που στρέφεται εναντίον του.
Σεβόμενοι απόλυτα το δικαίωμα και τη δημοκρατική νομιμοποίηση της νομοθετικής εξουσίας να λαμβάνει τις σχετικές αποφάσεις, δεν παραιτούμαστε του δικαιώματός μας να εκφράζουμε τις έντονες θεσμικές ανησυχίες μας, πάντοτε με επιχειρηματολογία νομική, ενάντια σε νομοθετικές παρεκτροπές που βαίνουν εις βάρος του πολίτη.
* Ο κ. Γιάννης Αδαμόπουλος είναι πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
------------------------------------------------------
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Καθημερινή" (9-7-2011), http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_09/07/2011_448684