Του Γιάννη Δ. Αδαμόπουλου, Προέδρου του ΔΣΑ.

Στην πρόσφατη συνεδρίασή της, η Ολομέλεια των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και του συντονιστικού της οργάνου εισηγήθηκε την αποχή των δικηγόρων της χώρας από τα καθήκοντά τους, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις προωθούμενες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις σχετικά με την επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης, την εισαγωγή ενός νέου φορολογικού συστήματος που κινείται εκτός των ορίων της κοινωνικής δικαιοσύνης και της συνταγματικής νομιμότητας, τη μεταβολή του καθεστώτος ίδρυσης και λειτουργίας δικηγορικών εταιρειών και την αύξηση των καταβλητέων ασφαλιστικών εισφορών.

Προς αποφυγή παρανοήσεων και προς αποκατάσταση της αλήθειας, επιβάλλεται να καταστεί σαφές πως ο δικηγορικός κόσμος της χώρας δεν συμπεριφέρεται -όπως ατυχώς επιχειρήθηκε επανειλημμένα να παρουσιαστεί- κατά τρόπο αντιδραστικό απέναντι σε κάθε επερχόμενη αλλαγή, διαπνεόμενος δήθεν από μία πρόθεση διαφύλαξης κεκτημένων. Πολλώ δε μάλλον αναφορικά με την επιχειρούμενη προσπάθεια για «άνοιγμα» του δικηγορικού επαγγέλματος, ενός επαγγέλματος -κατά γενική ομολογία- ορθάνοιχτου σε κάθε απόφοιτο νομικής σχολής, που δέχεται στους κόλπους του ανά έτος γύρω στους 1.500 νέους συναδέλφους. Αντίθετα, οι τεκμηριωμένες ενστάσεις και οι έντονες θεσμικές μας ανησυχίες περιστρέφονται γύρω από τη μονομερή προσπάθεια επιβολής ρυθμίσεων κατ’ εξοχήν ασύμβατων με το δικηγορικό λειτούργημα, οι οποίες -υπό το κράτος ενός προσχηματικού διαλόγου- καταλήγουν να το εξισώσουν με τη συνήθη εμπορική δραστηριότητα.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, ανακύπτει η μείζων προβληματική της ενδεδειγμένης θεσμικής αντίδρασης. Οχι μόνο σε όρους πρακτικής αποτελεσματικότητας, όσο σε επίπεδο εναρμόνισης με τη φύση του λειτουργήματός μας. Να αποφύγουμε δηλαδή να απαντήσουμε με το «νόμισμα» που κατακρίνουμε: αυτό της «αγοράς». Να μη μεταπέσει ο θεσμικός μας αντίλογος σε συντεχνιακή βοή που ακυρώνει το κύρος μας. Καλείται, με άλλα λόγια, ο νομικός κόσμος της χώρας να υπομείνει ακόμη μία αντίφαση: όσο ο κλάδος εμπορευματοποιείται, να συνεχίζει να αντιδρά με μέσα που συνάδουν με την ιδιότητά του ως θεσμικού συλλειτουργού στην απονομή της δικαιοσύνης και τα οποία προτάσσουν την αποτροπή της κατάλυσης του κράτους δικαίου έναντι της απομείωσης του δικηγορικού εισοδήματος.

Είναι όμως η αποχή από τα καθήκοντά μας μέσο που εμπίπτει στο ανωτέρω πλαίσιο; Ναι, εφόσον αναγνωστεί ορθά και σε πείσμα σκόπιμων στρεβλώσεων ως μια συνειδησιακή επιλογή με αυξημένο συμβολικό φορτίο. Πρώτον, γιατί χρησιμοποιήθηκε με απόλυτη φειδώ ως ultimum refugium, χωρίς να συντείνει στην επίταση της κρατικής αρνησιδικίας και των κοινωνικών παθών. Δεύτερον, γιατί ενείχε δική μας οικονομική θυσία μεγαλύτερη της κοινωνικής αρρυθμίας που προκάλεσε, ήταν δηλαδή πράξη ευθύνης και όχι κίνηση «εκ του ασφαλούς». Τρίτον, γιατί αποτύπωσε εύγλωττα τον πανελλαδικό συντονισμό του δικηγορικού σώματος. Τέταρτον, γιατί στερείται συμβολικού ισοδυνάμου, χωρίς να εκτρέπεται σε ανούσιο ακτιβισμό. Πέμπτον, γιατί συνοδεύτηκε από βιώσιμες προτάσεις, δεν ήταν δηλαδή μια στείρα άρνηση. Είναι αυτές οι ορίζουσες που μας ωθούν να προσφύγουμε με σύνεση στο αμυντικό αυτό μέσο, όταν η «μνημονιακή» κατανόηση της ελληνικής Δικαιοσύνης εντείνεται επικίνδυνα.

Σε εποχές εθνικά κρίσιμες, όπως είναι η παρούσα, η υπεράσπιση αποκλειστικά και μόνο κλαδικών διεκδικήσεων θα αποτελούσε μία κοντόφθαλμη επιλογή, που θα αναδείκνυε τον δικηγορικό κόσμο της χώρας κατώτερο των περιστάσεων. Η θεσμική μας ιδιότητα και η ιστορία του συλλόγου μας αναφορικά με την προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών και των θεμελιωδών ελευθεριών μάς καλούν σε διαρκή εγρήγορση, προς όφελος της δοκιμαζόμενης χώρας και των πολιτών της. Καλό είναι όσοι μας κρίνουν να μην παραγνωρίζουν αυτήν την ιδιαίτερη πτυχή στην «ανάγνωση» της δράσης μας, ούτε και να μας αρνούνται το δικαίωμα της διαφωνίας, με επίκληση του θεσμικού μας ρόλου που οι ίδιοι υπονομεύουν.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" της 21-1-2012.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_21/01/2012_469684