Του Γιάννη Δ. Αδαμόπουλου, Προέδρου του ΔΣΑ

Η πρόσφατη ψήφιση από το Κοινοβούλιο του νόμου 4009/2011 για την ανώτατη εκπαίδευση με διευρυμένη μάλιστα και πρωτοφανή για τα μεταπολιτευτικά δεδομένα της χώρας πλειοψηφία έτυχε ευμενούς υποδοχής από το μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης. Η εν λόγω νομοθετική μεταβολή επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον χώρο των πανεπιστημίων, με περισσότερο αξιοσημείωτη αυτή της κατάργησης του λεγόμενου πανεπιστημιακού ασύλου έπειτα από χρόνια κατάχρησης του θεσμού στα όρια της ασυδοσίας. Ωστόσο, η ιστορικά σημαντική στιγμή της συγκέντρωσης διευρυμένης πλειοψηφίας υπέρ του σχεδίου νόμου έμελλε να είναι η απαρχή αντιδράσεων από κάποια μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, που κορυφώνονται μέχρι και σήμερα με την κατάληψη των κτιρίων πολλών σχολών.

Αυτό που θα πρέπει να εξεταστεί είναι αν με τις πράξεις αυτές η ακαδημαϊκή ελευθερία για την οποία πολλοί κόπτονται υπηρετείται και προστατεύεται ή αν αντίθετα βυθίζεται ολοένα και πιο βαθιά σε σκοταδιστικές νοοτροπίες αποκλεισμών όσων επιθυμούν ανοιχτές σχολές και πρόσβαση στη γνώση. Σε κάθε περίπτωση, η κρίση που βιώνει τελευταία η χώρα μας, κρίση όχι μόνο οικονομική, αλλά και πολιτική, κοινωνική, κρίση αξιών, επιβάλλει μια συνολική αναθεώρηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, η οποία και θα έπρεπε να αποτελεί το ζητούμενο από όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας αντίθετα με την παρατηρούμενη προσπάθεια διατήρησης κεκτημένων. Η πρακτικοποίηση των αποκτώμενων γνώσεων και ο εξορθολογισμός του αριθμού του εισακτέων σε κάθε πανεπιστημιακό τμήμα ώστε να ανταποκρίνεται στις δυνατότητες απορρόφησης από την αγορά εργασίας αποτελούν αυτή τη στιγμή τους κυριότερους στόχους - προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ανώτατη βαθμίδα του εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Η νεολαία μας, όσο και αν έχει κατά καιρούς κατακριθεί, είναι βέβαιο πως διαθέτει δημιουργική ζωντάνια και μπορεί, αντιλαμβανόμενη τα αδιέξοδα με τα οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι τελευταία, να πρωτοστατήσει σε μια εκ βάθρων αλλαγή νοοτροπίας, συμμετέχοντας σε ένα δημιουργικό διάλογο με την πολιτεία για τη βελτίωση των χρόνιων δυσλειτουργιών του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ολα αυτά φυσικά υπό την αυτονόητη προϋπόθεση να γίνει επιτέλους αντιληπτός ο χώρος του πανεπιστημίου ως κοινωνικής και δημοκρατικής κατάκτησης που συμβάλλει στην προετοιμασία των αυριανών πολιτών και όχι ως προθάλαμος γένεσης επαγγελματιών συνδικαλιστών και εξυπηρέτησης ευνοιοκρατικών συμπεριφορών.

Περαιτέρω, με εξαιρετική προσοχή οφείλει να πλαισιώσει το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και η ίδια η πολιτεία το ζήτημα της κατάστρωσης των προγραμμάτων σπουδών, τα οποία -υπό τη σημερινή τους μορφή- ουδόλως συμβάλλουν στην προετοιμασία εξειδικευμένων επιστημόνων, προωθώντας αντίθετα και γιγαντώνοντας το πρόβλημα του υπερπληθωρισμού των επαγγελμάτων, το οποίο πολλοί επαγγελματικοί κλάδοι βιώνουν, μεταξύ αυτών και ο δικηγορικός, στους κόλπους τους οποίου, παρεμπιπτόντως, εισέρχονται κατά μέσο όρο περίπου χίλιοι νέοι συνάδελφοι ανά έτος.

Με άλλα λόγια, διαπιστώνεται πως οι όποιες αντιδράσεις και συζητήσεις στους κόλπους της ακαδημαϊκής και εν γένει εκπαιδευτικής κοινότητας δρουν αποπροσανατολιστικά και αφίστανται από τα ουσιώδη και πραγματικά προβλήματα του χώρου, τα οποία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα έχουν επιπτώσεις και στην ίδια την κοινωνία, συνδεόμενα με ζητήματα όπως αυτό της ανεργίας και της αδυναμίας απορρόφησης νέων επιστημόνων και επαγγελματιών. Ομως οι καιροί δεν δικαιολογούν καθυστερήσεις, αλλά ανάληψη άμεσων δράσεων πάνω στη βάση του διαλόγου, δίχως τις αγκυλώσεις του παρελθόντος που τόσο μας πλήγωσαν.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" την 1-10-2011.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_01/10/2011_457929